Digiscrap Digitaal scrappen

COMPOSITIE: tips voor het maken van foto's en layouts

Conversatie gestart op Hoe beginnen met scrappen?

nachtmol

Compositietips

Op zoek naar wat een layout spannend maakt of wat me aantrekt in een layout kwam ik terecht op een Belgische fotografie site met een duidelijke uitleg van een aantal compositieregels wat het maken van foto’s betreft.
Deze regels kun je natuurlijk ook toepassen op het maken van een layout, want daar maak je ook een compositie. Dus ik heb het artikel gekopieerd en een beetje aangepast aan het digiscrappen. Toch heb ik ook veel laten staan, want een digiscrap layout wordt vaak gemaakt met een foto, dus bij het fotograferen heb je zeker ook iets aan deze kleine cursus.
Ik hoop dat jullie er iets aan hebben bij het indelen van je layout en als je deze compositieregels toepast, moet dat terugkomen in de reacties die je krijgt op je layout.

Inhoud:
1) Hoe lezen wij (onze hersenen) een beeld?
2) De gulden snede
3) Het gebruik van diagonalen
4) Rangorde van de elementen
5) Het gebruik van massa’s
6) Het gebruik van kleuren
7) Perspectief
8) Het gebruik van plannen
9) Symmetrie en asymmetrie
10) Het gebruik van scherptediepte
11) Beweging
1. Hoe lezen wij (onze hersenen) een beeld?
Zoals op onderstaande figuur duidelijk zal worden, bekijken we een beeld van links naar rechts en terug.
Sommigen schrijven dit toe aan de cultuur. In landen waar men van rechts naar links leest en schrijft, zou dit bijgevolg net omgekeerd zijn.


 
Conclusie: Wat linksboven staat, zien we (onbewust) eerst, wat rechtsonder staat negeren we in eerste instantie.
2. De gulden snede
De gulden snede (ook bekend als “de regel van drie”) is wellicht de bekendste en meest toegepaste regel.
Gelukkig is de regel ook erg gemakkelijk toe te passen; een tekening maakt alles duidelijk:
 


Je verdeelt het kader horizontaal en verticaal in drie gelijke delen. Waar de lijnen elkaar snijden, ontstaat een krachtpunt. De lijnen zelf noemen we krachtlijnen. Onze hersenen ervaren onderwerpen die zich op een krachtpunt bevinden als “aangenamer”. Wanneer je met een payout bezig gaat kun je door hulplijnen te plaatsen heel gemakkelijk zien waar je het best je onderwerp kunt plaatsen!
Het is dus ten sterkste afgeraden om je onderwerp in het midden te plaatsen!
Als je een zonsondergang of iets dergelijks fotografeert, leg je de horizon best op een horizontale krachtlijn.
Enkele foto’s ter verduidelijking (het gebroken stuk is hier het onderwerp van de foto): Krachtpunt:
 


De paal staat op een verticale krachtlijn, waardoor je aandacht naar de paal gaat. Het stuk kapotte paal ligt op een krachtpunt waardoor je er (ongewild) op gefocust blijft. Dit beeld voelt “goed” aan.
Nu dezelfde foto, maar met de paal weg van de krachtlijn en het gebroken stuk weg van het krachtpunt:
 


Oordeel zelf op welke versie de paal en zijn gebroken stuk (het onderwerp dus) het best in beeld komt… Als het nu duidelijk geworden is dat krachtpunten en –lijnen de aandacht naar het onderwerp van je foto brengen, zal je ze hopelijk zoveel mogelijk gebruiken.
3. Het gebruik van diagonalen
Diagonalen worden meestal gebruikt om je oog letterlijk de weg te wijzen naar het onderwerp.


 
Rarara… het onderwerp is? Juist ja, op deze manier kun je er inderdaad niet naast kijken. Je ziet, hoe makkelijker we het ons oog maken, hoe beter je onderwerp eruit springt.
4. Rangorde van de elementen
Als je een foto neemt/layout maakt, moet je je steevast afvragen wat je nu precies wilt tonen; het ene element kan de aandacht afleiden van het andere.
Er bestaat een eenvoudig lijstje volgens belangrijkheid, waarbij het eerste altijd voorrang heeft op de volgende:
1) Levende elementen (en mensen zijn nog belangrijker dan dieren)
2) Bewegende elementen
3) Vaste elementen
Praktisch gezien is het dus geen goed idee om bijvoorbeeld je vriendin te fotograferen vóór één of ander historisch gebouw met de bedoeling het gebouw te tonen met je vriendin ervoor als bewijs dat zij er wel degelijk was.
Ten eerste wordt je vriendin minuscuul klein als je het volledige gebouw op de foto wil krijgen, ten tweede zal je vriendin “onrust” veroorzaken op de foto omdat je oog niet weet naar wat het moet kijken; je vriendin (omdat het een levend element is) of het gebouw (omdat het zo dominant aanwezig is, zie hoofdstuk 5).
Nog een voorbeeld aan de hand van een foto:
 


Je ziet deze mooie wagen in de verte aankomen, je hebt je fototoestel in de hand en besluit er snel een foto van te maken. Alles ziet er bij thuiskomst goed uit - scherpte, beweging - en dan stoot je op de vrouw die naast de bestuurder zit. En of je nu wil of niet, je kunt er je ogen niet van afhouden, en deze keer niet omdat ze zo mooi is, maar omdat ze “leeft”. Je ogen en hersenen nemen het levende element vóór het bewegende, met als resultaat dat de vrouw meer in het oog springt dan de wagen.
5. Het gebruik van massa’s
Zoals je hierboven al kunt lezen, is het oog geneigd om zich te focussen op wat dominant aanwezig is in de foto.


 
De 2 standbeelden bevinden zich op een krachtpunt. Zoals je intussen weet, kijken we eerst naar onderwerpen die op een krachtpunt liggen, maar in dit geval dus niet.
En waarom niet? Het gebouw is zo dominant aanwezig (en daarbij komt nog de dominerende kleur, zie hoofdstuk 6) dat je oog meteen daarheen getrokken wordt. Enkel de vlaggen kunnen hier storend werken.
Als je deze echter wegdenkt heb je het ideale voorbeeld van hoe je aandacht naar iets getrokken wordt door enkel zijn massa. Massa’s kunnen elkaar ook compenseren om zo tot een evenwichtig beeld te komen.
Stel, je fotografeert een grote olietanker op zee. Om tot een evenwichtige foto te komen kan je dan een klein vissersbootje dat verderop vaart, mee in de foto nemen.

Een ander voorbeeld:


 
De linkerkant zorgt voor wat tegengewicht voor de rechterkant en dus voor evenwicht in de foto. Dit tegengewicht mag natuurlijk niet zo imposant zijn als je onderwerp, anders vechten de twee om de aandacht van de kijker.
6. Het gebruik van kleuren
Wat je hierover moet weten:
• geel en rood: trekken de kijker aan
• blauw en groen: vallen minder op voor de kijker
• algemeen: felle kleuren zullen uit het beeld springen, donkere juist niet.
Kortom: Een gele auto tegen een blauwe achtergrond (bijvoorbeeld de blauwe lucht) zal uit de foto springen en de aandacht krijgen waar hij om vraagt.
Een blauwe auto tegen een gele achtergrond zal ervoor zorgen dat iedereen naar de achtergrond kijkt.
Een foto ter illustratie:
 l


De snoepautomaat laat de donkere achtergrond (links) en de blauwe muur (rechts) achter zich.
7. Perspectief
Het is belangrijk dat je tijdens het fotograferen niet steeds op ooghoogte schiet.
Door te experimenteren met verschillende posities zul je uiteenlopende resultaten krijgen.
Het perspectief brengt ook een zeker gevoel met zich mee.
Enerzijds is er het vogelperspectief, dat het onderwerp als “klein” laat aanvoelen, anderzijds heb je het kikvorsperspectief dat het onderwerp er groot en machtig laat uitzien.
Een voorbeeld van vogelperspectief:



En één van kikvorsperspectief:


 
8. Het gebruik van plannen
In een foto kun je drie plannen verwerken, namelijk het voorplan, het middenplan en het achterplan.
Het is niet nodig om dit in iedere foto te verwerken, al is het wel aan te raden om er ten minste 2 in je foto’s te stoppen, zoals in volgende foto:


 
De takken bevinden zich op het voorplan, de bomen op het achterplan. Je zou kunnen denken dat de bomen het middenplan vormen en de lucht het achterplan. De bomen en de lucht zijn echter zodanig versmolten dat je niet van een apart plan kan spreken.
9. Symmetrie en asymmetrie
Bij veel composities zal je wel eens getwijfeld hebben of je de foto symmetrisch of asymmetrisch zou nemen.
Als je veel tijd hebt, kun je natuurlijk meerdere foto’s maken, maar het is natuurlijk leuker om meteen goed zitten.
Hier zijn er geen regels die je moet volgen, enkel wat algemene opmerkingen.
Meestal is het een persoonlijke keuze en smaken verschillen nu eenmaal.
Enkele tips die je bij je keuze kunnen helpen:
• Symmetrie wordt meestal als mooi en aangenaam ervaren; zo hangt de schoonheid van het menselijke gezicht onder andere af van de symmetrie ervan. • Symmetrie brengt rust en evenwicht in een foto.
• Te veel rust en evenwicht kan een saaie foto tot gevolg hebben.
• Asymmetrie kan dus de foto “breken”, wat kan resulteren in een meer spannende foto.
Hier vind je een voorbeeld van een symmetrische en een asymmetrische compositie.
Symmetrie:


 
Asymmetrie:
 


10. Het gebruik van scherptediepte
Scherptediepte (ook gekend als DOF, wat staat voor ‘Depth of field’) wordt gebruikt om het onderwerp van de soms drukke achtergrond te isoleren. Beelden zeggen meer dan 1000 woorden:


 
Door de beperkte scherptediepte is enkel het teken van Eastpak scherp en krijgt het alle aandacht; ook het rood in het logo trekt de aandacht. Een combinatie van twee regels kan natuurlijk nooit kwaad!
11. Beweging
Door beweging in een foto te brengen, verdwijnt het statische, en vooral bij autoraces, wielrennen,… kan dit een foto veel beter maken.
Beweging in je beeld in combinatie met een scherp onderwerp kan je bekomen door te “pannen”.
“Pannen”, ook “meetrekken” genoemd, is zoals de naam het zegt, je camera meebewegen (meetrekken) met het onderwerp in combinatie met een relatief trage sluiter.
Hoe trager je onderwerp beweegt, hoe trager je de sluiter zal moeten instellen om het gevoel van snelheid te verkrijgen.
Hoe trager je sluiter, hoe moeilijker het wordt om het onderwerp scherp te krijgen. Als je sluiter in verhouding met het onderwerp te traag is, dan krijg je een overdreven gevoel van snelheid, zoals je hieronder kan zien.
 


De sluitertijd bedroeg hier ½ seconde, terwijl 1/60 seconde hier had volstaan. Voor een auto op snelheid volstaat 1/160 seconde bijvoorbeeld.
Veel oefenen is hier de boodschap, zodat je de techniek onder de knie krijgt en weet welke sluitertijd je wanneer nodig hebt.
Dit is het einde van deze minicursus. Er vallen natuurlijk nog heel veel zaken te vertellen, maar je moet ergens mee beginnen en dit lijkt min of meer het belangrijkste.
Als je rekening houdt met wat hier verteld is, zul je zien dat je foto’s/layouts beter worden en na enige tijd pas je het toe zonder er zelf bij stil te staan.
Veel succes en plezier met het fotograferen/digiscrappen!

Bron: http://www.belgiumdigital.com/infocus/tips_trucs/compositietips/2


 

Linkback: https://digiscrap.nl/index.php?topic=3533.0
#1 - 26-02-2011, 15:19:13

nachtmol

Traci Reed heeft een stuk geschreven op haar blog over de gulden snede en de regel van drie en wat heel mooi is, ze heeft downloadbare overlays die je over je project kunt leggen om de regel van drie of de gulden snede gemakkelijk toe te kunnen passen.

Hier vind je het: http://tracireed.com/blog/?p=42
#2 - 11-04-2011, 08:31:07

wat interessant allemaal zeg! Bedankt voor het delen  :good1:
#3 - 11-04-2011, 17:20:07
Creatieve mensen maken geen rommel ... die hebben overal ideeën liggen ;)

nachtmol

Graag gedaan! Dit is ook handig bij de fotouitdaging, daar verwees ik al naar. Ik denk echt dat hierdoor foto's of ook de uitsnedes met meer aandacht bekeken gaan worden.
#4 - 11-04-2011, 17:23:37

leden:

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.


* Share Topic

Share via facebook Share via linkedin Share via pinterest Share via twitter

* Similar Topics

lamp
TIPS voor het maken van een fotoboek

Gestart door nachtmol Gepost op Scraps afdrukken

7 Reacties
21792 Gelezen
Laatste bericht 08-01-2012, 08:28:05
door iets
xx
Tips??? Albums maken voor de kinderen

Gestart door Lientie Gepost op Overige tips en vragen

4 Reacties
13480 Gelezen
Laatste bericht 26-01-2014, 12:15:52
door AliceM
xx
tips voor mooie zwart wit foto's

Gestart door anneke1983 Gepost op Photoshop

3 Reacties
6882 Gelezen
Laatste bericht 30-05-2010, 20:23:15
door anneke1983
xx
Journaling - Tips voor tekst bij jouw layouts

Gestart door Anita Gepost op Hoe beginnen met scrappen?

6 Reacties
15824 Gelezen
Laatste bericht 01-01-2014, 21:05:54
door wendydewit